1. Spożycie wody:Bez szczęścia ryby aktywnie pompują wodę do układu oddechowego przez usta lub wyspecjalizowane otwory zwane spiracjami.
2. Szczeliny skrzelowe:Następnie woda przechodzi nad szczelinami skrzelowymi, które są wyłożone licznymi włóknami skrzelowymi. Włókna te zwiększają powierzchnię wydajnej wymiany gazu.
3. Wymiana gazu:Gdy woda przepływa po włóknach skrzelowych, tlen z wody rozprasza się do krwioobiegu ryb, podczas gdy dwutlenek węgla rozprasza się z krwi i do wody. Krew bogata w tlen jest następnie transportowana po całym ciele.
4. Wyrzucenie wody:Po przejściu wody przez szczeliny skrzelowe jest wydalane przez oddzielne zewnętrzne otwory zwane porami rozgałęzionymi. Utrzymuje to jednokierunkowy przepływ wody nad skrzelami.
W przeciwieństwie do szczęki z opercula (osłony skrzelowe), które mogą otwierać i zbliżać się do regulacji przepływu wody, ryby bez szczęścia polegają na muskularnej gardła, aby utrzymać niezbędne zmiany ciśnienia w przyjęciu i wydaleniu wody.
Ponadto niektóre bez szczęścia ryby, takie jak minogi, mają wyspecjalizowane struktury zwane macekami welarnymi lub lejkami policzkowymi, które pomagają w krążeniu wody podczas oddychania. Z drugiej strony Hagfish mają unikalne adaptacje oddechowe obejmujące produkcję śluzu, co pomaga im oddychać środowiskiem ubogim w tlen.
Należy zauważyć, że ryby bez szczęścia są różnorodną grupą i mogą występować różnice w ich układach oddechowych wśród różnych gatunków. Niemniej jednak obecność szczelin skrzelowych i brak szczęk definiują cechy tej grupy prymitywnych ryb.