Królestwo Monera obejmuje ogromną różnorodność organizmów prokariotycznych, wykazujących różne strategie żywieniowe w celu uzyskania cząsteczek organicznych na energię i wzrost. Oto podstawowe sposoby odżywiania występujące w królestwie Monera:
1. Odżywianie autotroficzne:
Bakterie autotroficzne syntetyzują własne pożywienie przy użyciu prostych substancji nieorganicznych. Można je dalej podzielić na dwie główne grupy w zależności od ich źródeł energii:
a) Bakterie fotoautotroficzne: Bakterie te wykorzystują energię światła słonecznego w procesie fotosyntezy do przekształcania dwutlenku węgla (CO2) w związki organiczne. Posiadają wyspecjalizowane struktury zwane chromatoforami lub chlorosomami, które zawierają pigmenty fotosyntetyczne, takie jak bakteriochlorofil. Przykłady bakterii fotoautotroficznych obejmują cyjanobakterie (znane również jako niebiesko-zielone algi) i niektóre fioletowe bakterie siarkowe.
b) Bakterie chemoautotroficzne: Bakterie chemoautotroficzne wykorzystują energię chemiczną pochodzącą z nieorganicznych reakcji chemicznych do syntezy cząsteczek organicznych. Pozyskują energię poprzez utlenianie związków nieorganicznych, takich jak siarkowodór (H2S), amoniak (NH3) czy żelazo (Fe2+). Przykłady bakterii chemoautotroficznych obejmują bakterie nitryfikacyjne, które przekształcają amoniak w azotyny i azotany, oraz bakterie siarkowe, które utleniają siarkę lub jej związki.
2. Odżywianie heterotroficzne:
Bakterie heterotroficzne nie mogą syntetyzować własnego pożywienia i muszą pozyskiwać związki organiczne z innych źródeł. Można je dalej podzielić na różne grupy w zależności od ich specyficznych sposobów odżywiania:
a) Bakterie saprofityczne: Bakterie saprofityczne rozkładają martwą lub rozkładającą się materię organiczną. Wydzielają enzymy, które rozkładają złożone związki organiczne na prostsze cząsteczki, które następnie absorbują i wykorzystują jako składniki odżywcze. Bakterie saprofityczne odgrywają istotną rolę w recyklingu i procesach rozkładu składników odżywczych w różnych ekosystemach.
b) Bakterie pasożytnicze: Bakterie pasożytnicze pozyskują składniki odżywcze z żywych organizmów żywiciela. Mogą być wewnątrzkomórkowe, rezydujące w komórkach gospodarza lub zewnątrzkomórkowe, żyjące na powierzchni żywiciela lub w płynach ustrojowych. Bakterie pasożytnicze mogą powodować choroby lub infekcje w organizmach żywicieli.
c) Bakterie symbiotyczne: Bakterie symbiotyczne nawiązują wzajemnie korzystne relacje z innymi organizmami. Mogą dostarczać żywicielom niezbędnych składników odżywczych lub usług, takich jak wiązanie azotu w symbiozie roślinno-bakteryjnej lub wytwarzanie niezbędnych witamin w symbiozie zwierzęcej z bakteriami.
d) Bakterie drapieżne: Bakterie drapieżne aktywnie polują i chwytają inne mikroorganizmy w celu pożywienia. Wykorzystują różne mechanizmy do unieruchomienia i pożerania ofiary, w tym ruchliwość, struktury adhezyjne i produkcję toksyn. Bakterie drapieżne odgrywają rolę w kontrolowaniu populacji drobnoustrojów i regulowaniu dynamiki ekosystemu.
Królestwo Monera wykazuje niezwykłą różnorodność strategii żywieniowych, umożliwiając tym organizmom prokariotycznym rozwój w szerokiej gamie siedlisk i nisz ekologicznych. Ich zróżnicowane sposoby pozyskiwania energii i składników odżywczych w znacznym stopniu przyczyniają się do obiegu składników odżywczych, funkcjonowania ekosystemu i utrzymania równowagi ekologicznej.